สมัยก่อนจะทำเสื่อทาทามิจากฟาง ใช้อัดหญ้าฟางลงไปจนถึงยอด แต่ว่าปัจจุบันนั้นนิยมนำวู๊ดชิพหรือแผ่นโฟมมาทำเป็นฐานของเสื่อแทน

ด้านบนนั้นทำจากหญ้ากก ซึ่งจะทำให้ได้พื้นสัมผัสที่นุ่มสบาย ไม่ว่าจะเดิน จะนอน หรือจะนั่งบนเสื่อก็ดีไปเสียหมด ทั้งนี้สมัยก่อนทุกขั้นตอนการผลิตจะทำด้วยฝีมือของช่าง โดยถักทอเสื่อจากหญ้ากก แต่ปัจจุบันมีเครื่องจักรในการผลิตแทนเสียส่วนใหญ่

เสื่อทาทามิช่วงแรกๆ จะแตกต่างจากเสื่อทาทามิในปัจจุบัน สมัยก่อนเป็นเหมือนแผ่นปูวางซ้อนกันบางๆ คำว่า “ทาทามุ (วางซ้อนเรียงกัน)” เป็นที่มาของเสื่อทาทามิยังไงล่ะ และจะใช้ในบ้านคนรวยกับบ้านขุนนางเท่านั้น แต่ถึงจะเป็นบ้านคนรวยก็ยังไม่สามารถปูทาทามิอย่างเต็มที่ได้ จนกระทั่งสมัยศตวรรษที่ 15 ห้องแบบ “สะชิคิ” ที่ปูเสื่อทาทามิแบบเต็มห้องได้แพร่หลายมากยิ่งขึ้น ขณะเดียวกันจึงเกิดเป็นธรรมเนียมมารยาทของห้องแบบ “สะชิคิ” แต่กว่าทาทามิจะแพร่หลายทั่วไปก็เข้าสู่ศตวรรษที่ 17 แล้ว ปัจจุบันบ้านของคนญี่ปุ่นส่วนใหญ่จะจัดให้มีห้องญี่ปุ่น “วะชิสึ” ไว้เพียงหนึ่งห้อง

ขนาดของเสื่อทาทามินั้นจะแตกต่างตามแต่ละภูมิภาค เช่น ทาทามิของโตเกียวจะมีขนาดเล็กกว่าเกียวโตเล็กน้อย ความกว้างของห้องชงชาโดยปกติจะมีขนาดอยู่ที่ 4 เสื่อครึ่ง เพราะห้องชงชาของเมืองหลวงเก่าอย่างเกียวโตจะกว้างกว่าของเมืองหลวงใหญ่อย่างโตเกียวนั่นเอง

นอกจากนี้วิธีการปูเสื่อทาทามิก็จะสามารถเปลี่ยนขนาดห้องได้อีกด้วย เช่น กรณีห้องชงชานั้น ในหน้าหนาว จะตั้งเตาถ่านไว้กลางห้องเพื่อใช้เป็นเครื่องทำความร้อน เพราะฉะนั้นจึงต้องมีการเปลี่ยนการวางทาทามิ แต่วิธีการวางเสื่อนั้นจะมีผลต่อโชคลาภ บางวิธีอาจจะนำพาความโชคร้ายมาให้ จึงต้องกระทำอย่างรอบคอบ

คงจะทราบเป็นอย่างดีว่า คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่เวลาขึ้นบ้านจะถอดรองเท้าและเปลี่ยนมาสวมสลิปเปอร์ แต่ถ้าเป็นห้องที่ปูด้วยเสื่อทาทามิ จะไม่ใส่สลิปเปอร์เดินเข้าไป เพราะทาทามินั้นใช้เครื่องดูดฝุ่นหรือไม้กวาดทำความสะอาดลำบาก ดังนั้นเพื่อรักษาความสะอาดของเสื่อแล้วการเดินด้วยเท้าเปล่าหรือสวมถุงเท้าถือว่าเป็นมารยาทที่ถูกต้อง ทั้งนี้มารยาทนี้ยังเหมือนกันกับร้านอาหารญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมด้วย เพราะฉะนั้นควรจะระวังให้ดี ก่อนขึ้นห้องที่ปูด้วยเสื่อทาทามิต้องถอดรองเท้าทุกครั้ง