Nhật Bản là đất nước được bao quanh bởi rừng rậm phong phú. Vì vậy từ ngàn xưa, người dân đã sử dụng cây gỗ quen thuộc gần gũi trong tự nhiên để làm vật liệu xây dựng và các vật dụng hàng ngày.
Kỹ thuật xây dựng nhà gỗ bằng cách ghép các thanh gỗ lại với nhau mà không cần dùng đinh. Nghệ thuật xây dựng phong cách Sukiya tận dụng các đặc điểm tự nhiên của vật liệu như vân gỗ. Các sản phẩm sơn mài được làm tỉ mỉ qua nhiều công đoạn từ mài gỗ, sơn bằng sơn mài, đến việc hoàn thiện sản phẩm. Nghề làm đồ nội thất gỗ phát triển dựa trên kỹ thuật chế tác gỗ từ thời xa xưa.
Nhật Bản, nơi mà người dân sống trong các công trình kiến trúc gỗ và là nơi các kỹ thuật sản xuất sản phẩm gỗ truyền thống đã ăn sâu vào nền văn hóa của vùng miền trên cả nước.

Những năm 500 sau công nguyên, Nhật Bản đã phát triển kỹ thuật xây dựng các công trình kiến trúc lớn bằng gỗ. Càng về sau nhu cầu về vật liệu xây dựng từ gỗ càng tăng cao để phục vụ cho việc xây dựng các chùa chiền, đền thần đạo và các thành trì. Vào những năm 1600, khi vùng rừng núi quanh các đô thị bắt đầu bị suy thoái, Nhật Bản đã áp dụng các biện pháp hạn chế khai thác gỗ và bắt đầu trồng cây để bảo vệ rừng. Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu sử dụng gỗ ngày càng tăng, việc trồng cây để phục vụ mục đích lâm nghiệp đã được bắt đầu từ những năm 1600.

Diện tích rừng tại Nhật Bản chiếm khoảng 70% diện tích lãnh thổ và từ hơn 50 năm qua tỷ lệ này gần như không thay đổi. Tài nguyên rừng (trữ lượng cây) của Nhật Bản hiện có khoảng 5,4 tỷ m³ , trong đó khoảng 60% là “Rừng nhân tạo” được con người trồng, chăm sóc. Tổng trữ lượng cây này tăng khoảng 60 triệu m³ mỗi năm, chủ yếu nhờ vào rừng nhân tạo. Để duy trì sự cân bằng của rừng (rừng nhân tạo), việc sử dụng tuần hoàn nguồn tài nguyên rừng là rất quan trọng. Đó chính là việc lặp đi lặp lại vòng tuần hoàn bao gồm việc trồng cây non, chăm sóc, thu hoạch và sử dụng, sau đó lại tiếp tục trồng cây non.
Điều này sẽ giúp đảm bảo môi trường sống thuận lợi, duy trì nguồn tài nguyên bền vững cùng với việc phát triển rừng lành mạnh.

Chu kỳ của việc trồng rừng nhân tạo kéo dài khoảng 40 - 60 năm. Dường như là một chặng đường dài, nhưng trong suốt thời gian đó, đội ngũ kỹ sư chúng tôi luôn thực hiện các biện pháp trồng và bảo vệ rừng một cách cẩn thận. Sau khi trồng cây non, trong 5 - 6 năm chúng tôi tiến hành cắt bỏ cỏ dại và cây bụi gây cản trở sự phát triển của cây trồng chính gọi là “phát cỏ”. Sau khoảng 15 năm, chúng tôi tiến hành chặt bỏ các cây gỗ cản trở sự phát triển của cây trồng chính gọi là “chặt bỏ”. Khoảng 20 - 25 năm sau, để giảm thiểu sự cạnh tranh giữa các cây trồng, chúng tôi tiến hành chặt bớt một số cây gọi là “tỉa thưa”. Vào khoảng 30 - 35 năm, chúng tôi tiến hành “tỉa thưa” lần thứ hai, và sau khoảng 40 - 60 năm, chúng tôi có một khu rừng nhân tạo khỏe mạnh, tươi tốt.

Ông Takahashi Nobuyuki thuộc Liên đoàn Hợp tác Lâm nghiệp tỉnh Gunma đã chia sẻ: “Thực hiện việc tỉa thưa là để vừa thúc đẩy sự phát triển của cây gỗ đồng thời để bảo đất”.

“Tại Nhật Bản, hàng năm vào mùa hè, nhiều thiên tai như bão và mưa lớn xảy ra khắp nơi, và các tai nạn sạt lở đất cũng xảy ra tiếp theo đó. Việc tiến hành tỉa thưa trong rừng nhân tạo giúp ánh sáng chiếu được xuống đất, phát triển tầng cỏ dại dưới gốc cây giúp giảm thiểu nguy cơ đất bị xói mòn”.
Những người trong ngành Lâm nghiệp tại Nhật Bản đều cân nhắc xem xét vị trí trồng cây sao cho cân bằng để bảo vệ môi trường.

Nhằm quản lý các khu rừng rộng lớn, Nhật Bản đang tích cực áp dụng “Lâm nghiệp thông minh”. Lâm nghiệp thông minh là việc sử dụng các công nghệ tiên tiến như thông tin không gian địa lý, công nghệ thông tin và truyền thông, robot để tăng cường hiệu quả và giảm sức lao động trong các hoạt động lâm nghiệp.

Một trong những ví dụ tiêu biểu là việc sử dụng thiết bị bay không người lái trong lĩnh vực lâm nghiệp. Thiết bị bay không người lái đang được sử dụng rộng rãi trong việc đo đạc rừng. Trước đây, kỹ sư phải đi bộ trên trong rừng để tiến hành đo đạc, nhưng việc áp dụng thiết bị bay không người lái cho phép phân tích hình ảnh từ trên cao và đo được diện tích rừng một cách chính xác. Ngoài ra, nó cũng được sử dụng để vận chuyển cây con và hàng rào.

Ngoài thiết bị bay không người lái, một công cụ khác đang được chú ý trong lĩnh vực lâm nghiệp thông minh là máy quét laser. Theo ông Takahashi, “việc kiểm định cây cối trước đây được thực hiện bằng phương pháp thủ công, nhân viên kiểm lâm sẽ đo đạc từng cây, xem xét tính chất của từng cây. Khi thực hiện vệc kiểm định ở những khu vực dốc nghiêng sẽ có nguy cơ bị thương rất cao. Tuy nhiên, bây giờ chỉ cần sử dụng máy quét laser mặt đất sẽ giúp nhận biết đặc điểm toàn bộ cây cối của khu vực đó”. Ngoài ra, họ cũng đang tiến hành triển khai áp dụng các hệ thống kết nối cung cầu vật liệu gỗ để tận dụng nguồn tài nguyên gỗ một cách hiệu quả.

Từ những khu rừng nhân tạo được trồng từ năm 1960 trở đi, Nhật Bản đang đến giai đoạn sử dụng nguồn tài nguyên rừng này. Việc sử dụng tuần hoàn nguồn tài nguyên rừng đang được triển khai rộng rãi trên khắp nước Nhật, và ở tỉnh Gunma, những khu rừng vừa mới được trồng cây con cũng đang phát triển mạnh mẽ. Những năm gần đây, thiệt hại do hươu ăn cây trồng đã trở thành một vấn đề nan giải, và các biện pháp đối phó với thiệt hại do thú rừng này đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng của các Nghiệp đoàn Lâm nghiệp.

Quản lý rừng bền vững bằng cách sử dụng tuần hoàn nguồn tài nguyên rừng đang thu hút được chú ý như là một đóng góp đáng kể vào SDGs. Nó đã đóng góp vào mục tiêu số 15 “Tài nguyên và môi trường trên đất liền ” trong số 17 mục tiêu của SDGs.

Nhiều người trong chúng ta đã từng nghe nói rằng rừng cây hấp thụ khí CO2 và góp phần ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu đúng không?
Hiện tượng nóng lên toàn cầu được cho là do sự gia tăng nồng độ khí nhà kính trong không khí, và những biện pháp phòng ngừa bao gồm giảm thiểu phát thải khí CO2 vào không khí, hấp thụ khí CO2 trong không khí.

Các loại thực vật có khả năng cố định khí CO2 từ không khí và biến nó thành các chất hữu cơ sẽ đóng góp đáng kể vào việc ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu. Đặc biệt, cây cối trong quá trình sinh trưởng sẽ hấp thụ khí CO2 thông qua quá trình quang hợp và tích lũy khí CO2 trong cấu trúc gỗ của chúng.
Khi sử dụng gỗ này để làm nhà ở và đồ nội thất, khí CO2 sẽ được tích lũy trong gỗ, không phát thải ra ngoài không khí trong một thời gian dài. Hơn nữa, việc trồng cây non lại sau khi chặt cây lớn sẽ khởi đầu một chu trình hấp thụ khí CO2 mới của cây.
Vì vậy, việc sử dụng gỗ từ các khu được khai tác, sử dụng và trồng mới theo phương pháp “sử dụng tuần hoàn tài nguyên rừng” sẽ góp phần thực hiện mục tiêu số 13 của SDGs, “Hành động về khí hậu ”.

Gỗ không chỉ được sử dụng cho xây dựng nhà dân dụng mà còn được sử dụng một cách tích cực trong xây dựng nhà cao tầng và các công trình lớn khác. Việc sử dụng gỗ góp phần bảo vệ môi trường toàn cầu, đang thu hút sự quan tâm từ các doanh nghiệp.
Người ta sử dụng vật liệu gỗ cây Sugi (Cryptomeria japonica) và các loại gỗ nội địa khác để làm cột, dầm và trần của tòa nhà thương mại HULIC & New GINZA 8 ở khu Ginza, Tokyo. Ngoài ra, công ty bảo hiểm Nhật Bản Tokio Marine Nichido đã công bố sẽ sử dụng nhiều nhất có thể vật liệu gỗ nội địa Nhật cho cột và sàn của tòa nhà công ty cao 20 tầng (khoảng 100m) đang xây dựng. Dự kiến sẽ hoàn thành vào năm tài chính 2028.

Từ các vật dụng sinh hoạt hàng ngày đến các công trình lớn đều có thể sử dụng vật liệu gỗ.
Nhật Bản, nơi được thiên nhiên ưu đãi với nguồn tài nguyên rừng phong phú và kỹ thuật chế biến gỗ lâu đời. Bạn hãy dùng thử và cảm nhận sự tuyệt vời của sản phẩm gỗ Nhật Bản được chế tạo bởi công nghệ tiên tiến nhé.